23 mei 2024 - Op 22 mei opende ruimtevaarder André Kuipers de Mediterrane tuin van de Hortus botanicus Leiden door het planten van een vijg (Ficus carica). Met dit nieuwe tuindeel, gelegen naast de Oude Sterrewacht, wil de Hortus bezoekers tonen hoe een klimaatbestendige tuin eruit kan zien en hen inspiratie bieden om zelf ook te kiezen voor waterzuinige beplanting. Te zien zijn onder andere olijfbomen, cipressen, vijgen en geurige kruiden zoals lavendel en rozemarijn. Ook bevat de tuin een wetenschappelijke collectie zonneroosjes. De Hortus botanicus Leiden is hiermee de eerste bij de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen aangesloten tuin met een tuindeel speciaal gewijd aan het Middellandse Zeegebied.
Waterzuinig tuindeel
Al langer bestond bij de Hortus de wens om een toekomstbestendige, waterzuinige tuin aan te leggen. De plek bij de Sterrewacht is bij uitstek geschikt: door de ligging op het zuiden en door de helling van de ondergrond is het een omgeving waar planten uit het Middellandse Zeegebied zich thuis voelen. Dat gebied staat bekend om natte winters en droge zomers, een klimaat dat ook steeds vaker in Nederland voorkomt. Planten uit de Mediterranée kunnen hier goed mee omgaan. Het doel van de Hortus is om de Mediterrane tuin op termijn geen water te hoeven geven.
Botanische collectie zonneroosjes
Onderdeel van de Mediterrane tuin is een wetenschappelijke collectie zonneroosjes, Cistus en aanverwante geslachten zoals Helianthemum en Halimium. De Hortus ziet onder andere kansen voor evolutionair onderzoek aan Cistus. De Hortus wil zo veel mogelijk soorten zonneroosjes verzamelen die van nature voorkomen in het wild. Ook willen de experts van de Hortus proberen om Cytinus te kweken, een geslacht van planten die parasiteren op Cistus en Halimium. De verwachting is dat de zonneroosjes goed zijn voor de biodiversiteit in de tuin.
Hoofd horticultuur Rogier van Vugt: ‘Cistus is een opmerkelijk geslacht van planten in de zonneroosjesfamilie. Je hoeft ze geen water te geven en nog produceren ze in de droge mediterrane zomers elke dag nieuwe bloemen, die maar één dag bloeien en daarna hun blaadjes als confetti laten vallen. Elke dag verse bloemen, dat is een goudmijn voor bijen en andere insecten.’
Stapelmuurtjes
De Mediterrane tuin is aangelegd naar een ontwerp van Copijn Landschapsarchitecten. Niet alleen de beplanting roept een mediterrane sfeer op, maar ook de terrasvormige opzet en stapelmuurtjes langs een halfverhard slingerpad. Bij de werkzaamheden stuitte de Hortus op middeleeuwse resten van de Leidse stadsmuur en een waltoren. Deze zijn archeologisch onderzocht en gerestaureerd, en zijn te zien langs het verharde pad.
Geurjaar
De opening van de nieuwe, naar de Mediterranée ruikende tuin valt midden in het Hortus-geurjaar. Naast extra geurige planten zijn er het hele jaar door speciale activiteiten, zoals een geurende Midzomernacht, een geurspeurtocht voor kinderen en een proeverijwandeling. Deze proeverijwandeling over Romeinse kruiden is een goede manier om de nieuwe Mediterrane tuin te leren kennen. Archeobotanist Ellis Grootveld vertelt over de planten die de Romeinen gebruikten voor hun eten, gezondheid, bijen en parfum. Data en aanmelden via hortusleiden.nl/agenda.
--
Noot voor de redactie:
Voor meer informatie en aanvullend beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Emma Knapper van de afdeling PR & Communicatie via communicatie@hortus.leidenuniv.nl of 071 527 1933.