20 november 2024 - Op 7 februari 2025 opent in de Hortus botanicus Leiden een meerjarige tentoonstelling over de geschiedenis en toekomst van het leven op planeet aarde. In Planten & Planeten maken bezoekers een reis door tijd en ruimte. Aan de hand van wetenschap, kunst en natuur ontdekken ze stapsgewijs de samenhang tussen de wereld van planten en het heelal. De tentoonstelling is geschikt voor volwassenen en kinderen vanaf 8 jaar. Planten & Planeten is een initiatief van de Hortus botanicus Leiden en Sterrewacht Leiden, beide onderdeel van de Universiteit Leiden. Bij de tentoonstelling is een uitgebreid activiteitenprogramma. Meer informatie en tickets op plantenenplaneten.nl.
De tentoonstelling opent als onderdeel van de viering van het 450-jarig bestaan van de Universiteit Leiden, met als thema 'De tijd vooruit’. Bezoekers maken een denkbeeldige reis langs verleden, heden en toekomst van het leven op aarde: van de oerknal tot het jaar 2125 en zelfs nog veel verder. Dat gebeurt aan de hand van de ‘tiendesprongen’ van pedagoog Kees Boeke (1884-1966) die samenwerkte met de Leidse astronoom Henk van de Hulst (1918-2000). Hun lesmethode inspireerde Charles en Ray Eames om in 1977 de beroemde film Powers of Ten te maken, die in Planten & Planeten te zien is. De tentoonstelling legt op een unieke manier verbindingen tussen sterrenkunde en biologie, en tussen wetenschap en kunst. Daarbij komt ook de ontwikkeling van de astronomie aan bod, en in het bijzonder de geschiedenis van de Leidse Sterrewacht.
Meteorieten en fossielen
In Planten & Planeten is een kosmische kalender opgenomen, waarin in één denkbeeldig jaar de hele geschiedenis van het heelal, de aarde en de mens wordt samengevat. Zo kunnen bezoekers zien wanneer de aarde en de diverse levensvormen erop ontstonden en zich ontwikkelden. Ook kunnen ze ervaren dat de mensheid slechts een kleine voetnoot is in die lange geschiedenis. In hedendaagse rariteitenkabinetten zijn voorwerpen over de ontwikkeling van het leven op aarde te bekijken, zoals fossielen en meteorieten ouder dan de aarde. Ook staan er microscopen waarmee je plakjes meteoriet, stuifmeel en korstmossen kunt bestuderen.
350.000 plantensoorten
Eén rariteitenkabinet is gewijd aan de circa 350.000 plantensoorten die de aarde kent, en het biodiverse ecosysteem dat ze samen vormen. Te zien zijn bijzondere planten en zaden uit de Hortus, zoals nog altijd levende oerplanten en het grootste plantenzaad ter wereld. Er worden reproducties van botanische tekeningen getoond van onder meer Maria Sybilla Merian (1647-1717) en hedendaagse botanische tekenaars. En er wordt vooruit gekeken: hoe zou Nederland er over honderd jaar uit zien als we de natuur leidend laten zijn bij het ontwikkelen van toekomstplannen? Bezoekers worden uitgenodigd om zelf na te denken over de keuzes die ze met het oog op de toekomst willen maken.
Kunstenaars
In de tentoonstelling zijn verschillende werken van hedendaagse kunstenaars opgenomen. Van Jos Agasi is een dynamisch kunstwerk te zien waarin licht een grote rol speelt. Elspeth Diederix fotografeerde voor Planten & Planeten bijzondere bladstructuren in de kassen van de Hortus. Het veelkleurige werk Plastomorph van Driessens & Verstappen brengt koralen in beeld die microplastics uit zeewater absorberen. Koen Hauser maakte een interactieve installatie op basis van AI, waarmee bezoekers een toekomstig landschap kunnen verkennen, en Oscar Santillan liet een paar gymschoenen kunstmatig verouderen tot een miljoen jaar.
De Oude Sterrewacht
Planten & Planeten zal gedurende vijf jaar te zien zijn in de Oude Sterrewacht in de Hortus botanicus Leiden. De expositie is van woensdag tot en met zondag van 11:00 tot 16:00 uur gratis toegankelijk op vertoon van een Hortus-ticket. Bij de tentoonstelling is een uitgebreid activiteitenprogramma met workshops, lezingen, sterrenkijkavonden en rondleidingen door de koepels van de Oude Sterrewacht. Voor kinderen zijn er speciale kinderlades en workshops. Bij de tentoonstelling is een koffiebar waar een korte film over de geschiedenis van de Oude Sterrewacht wordt getoond. De tentoonstelling kwam tot stand in samenwerking met onder andere NBC Naturalis, Rijksmuseum Boerhaave, Universiteitsbibliotheek Leiden, WUR, Gemeente Leiden, Eames Office en de faculteit Archeologie van Universiteit Leiden. Planten & Planeten is een samenwerking van het Instituut Sterrewacht en de Hortus botanicus Leiden, die beide onderdeel zijn van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, en wordt mede mogelijk gemaakt door Universiteit Leiden, Stichting Vrienden van de Leidse Hortus, Cultuurfonds, Fonds 1818, Vaillantfonds en Fonds van Trigt.
--
Noot voor de redactie:
Voor meer informatie en aanvullend beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Emma Knapper van de afdeling PR & Communicatie via communicatie@hortus.leidenuniv.nl of 071 527 1933.
