2021 was een jaar met hoge pieken en diepe dalen. Ondanks de coronapandemie, die de wereld nog steeds in zijn greep houdt, zijn er ook een heleboel leuke dingen in de Hortus gebeurd dit jaar. In dit jaaroverzicht 2021 zetten we ze op een rijtje.
Januari
In januari 2021 was de tuin in stilte gehuld: in verband met de coronapandemie moest de tuin gesloten blijven en mochten we geen bezoekers ontvangen. Maar dat betekende niet dat er niemand rondscharrelde: oud-Hortulana Carla Teune woont naast de Hortus en is nog altijd zeer betrokken bij de plantencollectie. In 2020 begon ze in samenwerking met de communicatieafdeling de serie ‘Kijk mee met Carla’, waarin ze wekelijks bloeiende planten uit de tuin op Facebook deelde en kijkers uitdaagde de namen van de planten te raden (of op te zoeken). Ook in de wintermaanden vond Carla genoeg bloeiende of vruchtdragende planten om over te schrijven en te fotograferen. Op die manier konden Hortusfans toch een beetje meegenieten van het moois in de tuin én spijkerde ze hun plantenkennis bij.
Blader in het 'Kijk mee met Carla' archief
Februari
In februari ging de voorjaarstentoonstelling ‘Amaryllis en verwanten’ van start. Omdat de tuin nog steeds dicht was, moesten de Hortusmedewerkers creatief zijn en werd de show opgesteld achter het glas van de Wintertuin. Wandelaars konden genieten van tientallen bloeiende Hippeastrums, de Latijnse naam voor de populaire amaryllisbol. Achter het glas stonden ook andere bloeiende soorten uit de Amaryllisfamilie, zoals poederkwasten en blauwe druifjes.
Maart
2021 stond in het teken van jaarthema ‘Groen Vakmanschap’. De tuinlieden van de Hortus lieten in maart een sterk staaltje groen vakmanschap zien: de Leucocasia gigantea ‘Thai Giant’ op het Tropisch Terras voelde zich kiplekker en was zo gegroeid, dat hij nodig verpot moest worden. Kaschef Rogier filmde vakmannen Jeff en Gui terwijl ze de uit de kluiten gewassen plant in zijn nieuwe pot stopten. Het werd een ware Facebook-hit.
April
In april deed groene vakman Jaco Kruizinga een bijzondere vondst in een kuip in de Tropische Kassen. Hij zag dat er aardsterren, een soort paddenstoel, in groeide. Hij seinde Hortusfotograaf Jan Meijvogel in, die meteen zag dat het niet om doorsnee aardsterren ging. Hierop melde hij de vondst bij paddenstoelendeskundige Hans Adema. De volgende dag ging hij meteen kijken en veronderstelde dat hij ‘zo’n vreemde aardster nog nooit van zijn leven gezien had’. Na enig speurwerk concludeerde hij dat het om Geastrum welwitschii moest gaan: een ontzettend zeldzame soort die in 170 jaar slechts 24 keer waargenomen was. Daar is nu vondst 25 bijgekomen.
Juni
In juni 2021 ging een wens van velen in vervulling: het Talcotthuisje, een gebouwtje aan de Sterrewachtlaan op de rand van de Hortus, diende een zomer lang als tweede entree tot de Hortus. Bovendien was het ook een horecavoorziening: Singelparkwandelaars konden er koffie, thee en andere versnaperingen to-go krijgen. De tweede ingang werd op 2 juni 2021 feestelijk geopend door wethouder Ashley North.
Daarnaast vond in juli het eerder uitgestelde Textielfestival plaats in de Hortus. In de tuin stonden werken van tal van creatieve textielkunstenaars met het thema “Heden en verleden, Museum als inspiratiebron”. Ook kwam in juni de allereerste aflevering van Studio Hortus online, onze YouTube serie die het laatste nieuws uit de Hortus documenteert. Kijk hier alle afleveringen terug.
Juli
In de zomer van 2021 was de Hortus elke woensdagavond langer open, tot 21:00 uur ’s avonds konden bezoekers genieten van heerlijke zomeravondwandelingen door de tuin, die in de late uurtjes bijna magisch is. Naast het genieten van de collectie, waren er tal van activiteiten waar bezoekers zich voor op konden geven. Yoga, meditatie, lezingen, stoepplantjes en kunst, voor elk was er wat wils.
Op donderdagen waren er wekelijks inlooprondleidingen: verdiepende en fascinerende wandelingen op instapniveau door ervaren rondleiders.
Augustus
Van 29 juli tot en met 18 augustus streek het Streekhuisje van Leiden&Partners neer in de Hortus. Niet alleen was het een mini VVV-kantoor, waar bezoekers inspiratie voor uitjes, wandel- en fietsroutes konden vinden, het was ook een slaapplek. Influencers en bloggers die op persreis naar Leiden uitgenodigd werden, mochten in het Streekhuisje slapen en hadden dus de hele Hortus voor zichzelf! Omdat de Hortus zijn trouwste fans deze mogelijkheid ook wou geven, werden er overnachtingen verloot onder onze volgens op social media. Ook Hortusmedewerkers kregen de kans om een nachtje in de Hortus door te brengen.
September
Ook op het gebied op stoepplantjes heeft de Hortus niet stilgezeten dit jaar. Op 22 september lanceerde we samen met de faculteit Wetenschapscommunicatie een stoepplantjes citizen science onderzoek, onder begeleiding van PhD-kandidaat Nienke Beets. Mensen uit heel Nederland kunnen tijdens een blokje om de stoepplantjes die zij treffen invoeren op de website stoepplantjesonderzoek.nl en daarmee Nienke van data voorzien, cruciaal voor haar onderzoek naar welke planten er in Nederland allemaal voorkomen en waarom.
Oktober
Oktober was een van de belangrijkste maanden in de Hortus in de afgelopen twee jaar. Niet alleen gingen de werkzaamheden aan een nieuwe vijver van start, het jaarlijkse Vleesetende Plantenweekend in samenwerking met vakgroep Carnivora vond plaats in de Hortus én er ging een zeer bijzondere soort uit onze Amorphophalluscollectie bloeien. De plant, Amorphophallus decus-silvae, bloeide voor het laatst in 1997 in de Leidse Hortus. Sindsdien was de plant uit de collectie verdwenen, maar toch kwam er zes jaar geleden weer een nieuw exemplaar in de Hortus terecht dankzij vrijwilliger Rudmer Postma. Rudmer, die gespecialiseerd is in dit plantengeslacht, vertroetelde de ‘penisplant’, zoals deze soms liefkozend, soms spottend genoemd wordt, zo deskundig dat de plant begin oktober een bloemknop begon te vertonen. Lees hier meer over dit bijzondere bloeimoment.
De pers werd ingelicht en vrijwel meteen begon er een mediastorm die de hele week duurde. Dankzij de Amorphophallus decus-silvae, die een dag heeft staan stinken, stonden de rijen zo’n beetje tot het Rapenburg en lukte het ons om ons doel voor 2021 te bereiken: we mochten onze 100.000e bezoeker van het jaar ontvangen!
November
In november deed de herfst zijn intrede en verschenen de bonte herfstkleuren ten tonele. De bomen in de Hortus verkleurden gestaag. Eye catchers waren de knalrode Acer palmatum in de Von Siebold Gedenktuin en de knalgele Ginkgo biloba. De Tulpenboom bij de ingang haalde zelfs het NRC.